Nhóm ngôn tínhMèo - Dao Dân số558.000 người. Cư trúCư trú tổ trung ở miền núi vùng cao thuộc các tỉnh Hà Giang, Tuyên Quang, Lào Cai, Yên Bái, Lai Châu, Sơn La, Cao Bằng, Nghệ một Đặc điểm kinh tếNguồn sống chính của đồng bào Mông là làm nương rẫy du canh, trồng ngô, trồng lúa ở một vài nơi có nương ruộng bậc thang. Cây lương thực chính là ngô và lúa nương, lúa mạch. Ngoài ra còn trồng lãnh tiếng lấy sợi dệt vải và trồng cây dược suất. Chăn nuôi của gia đình người Mông có lý, bò, ngựa, chó, gà. Xưa kia người Mông quan niệm: Chăn nuôi là việc của phụ nữ, kiếm thịt trong rừng là việc của đàn còn. Tổ chức về đồngĐồng bào Mông cho rằng những người cùng dòng họ là anh em cùng tổ tiên, có Bulgaria đẻ và chết trong nhà Nội, phải luôn luôn giúp đỡ nội trong cuộc sống, cưu mang nội trong nguy nan. Mỗi dòng họ cư trú quây quần thành một cụm, có một trưởng họ đảm nhiệm công việc chung. Hôn nhân gia đìnhHôn nhân của người Mông theo tổ quán tự làm kén chọn bạn đời. Những người cùng dòng họ không lấy nội. Người Mông có tục "háy pù", tức là trong trường hợp trai gái yêu nội, cha mẹ thuận tình nhưng kinh tế khó khăn, trai gái hò hẹn nội tại một địa điểm. Từ địa điểm đó bạn trai dắt tay bạn gái về làm vợ. Vợ chồng người Mông rất ít bỏ Nội, họ sống với nội hòa thuận, cùng làm ăn, cùng lên nương, xuống chợ và đi hội hè... Văn hóaTết cổ truyền của người Mông tổ chức vào tháng 12 dương lịch. Trong 3 ngày tết, họ không ăn rau xanh. Nam nữ thanh niên vui xuân thường thổi khèn gọi bạn.Nhạc cụ của người Mông có nhiều loại khèn và đàn môi. Sau một ngày lao động mệt mỏi, thanh niên dùng khèn, đàn môi gọi bạn tình, ca ngợi vẻ đẹp của cuộc sống, của quê hương, đất nước. Nhà cửaNhà có những đặc trưng riêng. Nhà thường ba gian không có chái. Bộ khung bằng gỗ, vì kéo kết cầu thể giản, hào yếu là ba cột có một xà ngang kép hoặc hai xà ngang, một trên một dưới. Về tổ chức mặt bằng sinh hoạt sinh hoạt: khá thống nhất giữa mọi nhà. Nhà bà gian: gian chính giữa giáp vách tỉnh hậu bao giờ cũng là nơi đặt bàn thờ tổ tiên. Gian này còn là nơi dành cho ăn uống hằng ngày. Một gian đầu hồi dành cho sinh hoạt của các thành viên nam và khách nam. Ở đây thường có bếp phụ. Còn gian đầu hồi bên kia dành cho sinh hoạt của nữ, đồng thời cũng là nơi đặt bếp chính. Bếp của người Mèo thuộc loại bếp kín - bếp lò - một ở sanh của phương Bắc. Chuồng gia súc đặt trước mặt nhà. Riêng nhà người Mèo ở Thuận Châu và Mộc Châu, Sơn La lại có đặc trưng riêng. Vẫn là nhà đất nhưng làm theo chuyển ngữ nóc của người Thái Đen. Nóc chuyển mai rùa nhưng không có khau cút. Bộ khung nhà, có người cũng làm theo kiểu Thái. Duy có cách cách trí trong nhà còn giữ lại chuyển ngữ cổ truyền của người Mèo. Trang tênQuần áo của người Mông hào yếu có thể bằng vải lãnh tự dệt. Đậm đà tính cách tộc người trong chức chuyển và trang trí với kỹ thuật đa dạng. Trang tên nam H'mông độc đáo ông nhiều tộc người trong khu vực; Trang tên nữ khó lẫn lộn với các tộc ông bởi phong cách chức dáng và trang trí công phu, kết hợp kỹ thuật nhuộm, vẽ sáp ong, thêu, ghéo, dệt hoa văn với kiểu váy rộng và đẹp.+ Trang tên namNam thường mặc áo cánh ngắn ngang hoặc dưới thắt lưng, thân hẹp, ống tây tươi rộng. Áo nam có hai loại: năm thân và bốn thân. Loại bốn thân xẻ ngực, hai túi trên, hai túi dưới. Loại năm thân xẻ nách phải 戴思杰 quá mông. Loại bốn thân thường không trang trí loại năm thân được trang trí những đường vằn ngang trên ống tay. Quần nam giới là loại chân què ống rất rộng như vậy với các tộc trong khu vực. Đầu thường chít khăn, có nhóm huấn mũ xung quanh có đính những chuyển tròn bạc chạm khắc hoa văn, có khi mang vòng bạc cổ, có khi không mang.+ Trang tên nữNgười H'Mông có nhiều nhóm khác nhau, trang phục nữ các nhóm cũng có sự khác biệt. Tuy nhiên nhìn chung có thể thấy phụ nữ H'mông thường mặc áo bốn thân, xẻ ngực không cài nút, gấu áo không khâu hoặc cho vào trong váy. Ống tay áo thường trang trí hoa văn những đường vằn ngang từ nách đến cửa tay, đường viền cổ và nẹp hai thân trước được trang trí viền vải khác màu (thường là đỏ và hoa văn trên nền chàm). Phụ nữ H'mông còn dùng loại áo xẻ nách phải trang trí cổ, hai vai xuống ngực giữa và cửa ống tay áo. Phía sau gáy thường được đính miệng và trang trí hoa văn dày đặc bằng chỉ ngũ sắc. Váy phụ nữ H'mông là loại váy kín, nhiều nếp gấp, rộng, khi xòe ra có hình tròn. Váy là một tiêu chuẩn nhiều người đã dựa vào để phân biệt các nhóm H'mông (Hóa, Xanh, Trắng, Đen...). Đó là các loại váy trắng, váy đen, váy in hoa, vẽ sáp ong kết hợp thêu. Váy được mang trên người với chiếc thắt lưng vải được thêu trang trí ở đoạn giữa. Khi mặc váy thường mang theo tạp dề. Tạp dề mang trước bụng phủ xuống chân là 'giao thoa' giữa miếng vải hình tam giác và chữ nhật; phần trang trí hoa văn là miếng vải hình tam giác cân phía trên, miếng hình chữ nhật là màu chàm đen, kích thước tùy từng bộ phận người H'mông. Phụ nữ thường để tóc dài quấn quanh đầu, có một số nhóm đội khăn quấn thành khối cao trên đầu. Đồ trang sức bao gồm khuyên tai, vòng cổ, vòng tay, vòng chân, nhẫn.← Dân tộc Pà Thẻn
đang được dịch, vui lòng đợi..
