Nhà hát lớn Hà Nội Dưới hè phía trư

Nhà hát lớn Hà Nội

Dưới hè phía trước NHL:

Bên cạnh các di tích của Hà Nội như: Hoàng thành Thăng Long, Hồ Hoàn Kiếm, Khu phố cổ Hà Nội, Văn Miếu - Quốc Tử Giám, Bảo tàng lịch sử VN, làng cổ Đường Lâm, thành Cổ Loa, Phủ Chủ tịch, Cột cờ Hà Nội, Nhà hát Lớn là 1 di tích có giá trị lịch sử, kiến trúc đặc biệt với người dân HN nói riêng và ng VN nói chung.

Trong thời kỳ Pháp thuộc, có 3 TP được chọn XD NHL: TP HCM, Hà Nội và HP. Các nhà hát này đều là những di tích kiến trúc văn hoá tiêu biểu, với những phong cách kiến trúc đẹp mắt, hoa văn độc đáo với bố cục hài hoà, có giá trị mĩ thuật cao.

Bề ngoài của công trình nhiều phong cách kiến trúc khác nhau:

- Mặt chính nhà hát nổi bật nhờ hàng cột kiến trúc Roman Ionic Colum, phía trên nhấn bởi các mái chóp cong lợp ngói đá. Có thể thấy những nguyên tắc kiến trúc Phục Hưng được nhấn mạnh phía mặt ngoài này.

- Tuy vậy, những đường cong của ban công và hình thức cuốn vòm phía trên lối vào lại làm nổi bật những yếu tố Baroque. Ở các mặt bên lẫn mặt chính giữa, các trang trí cầu kỳ, uốn lượn, các cửa sổ hình chữ nhật hay cuốn vòm, đều giàu tính điêu khắc và mang nét Baroque nổi trội.

- Riêng phần mái đón lối vào cho người đi xe hơi ở hai mặt bên lại theo phong cách Art Nouveau. Ở phía trên nhà hát, hệ mái lợp ngói đá đen được tổ chức rất kỳ công với sự kết hợp của nhiều hình thức, đem lại cảm giác về tinh thần Tân cổ điển Pháp.

Tất cả những hòa trộn này đưa đến ấn tượng về một công trình kiến trúc Tân cổ điển với những giá trị không chỉ về mặt kiến trúc mà còn về nghệ thuật trang trí.

Vào sảnh cửa chính, nhìn ra bên ngoài:

Trước khi đi vào tìm hiểu bên trong Nhà hát, xin nói qua về vị trí và lịch sử ra đời của NHL HN

Vị trí của Nhà hát Lớn Hà Nội hiện nay xa xưa là một vùng đầm lầy (swap), sau này là đất của hai làng Thạch Tần và Tây Luông, huyện Thọ Xương, là Cổng Tây của Thành Hà Nội.

Nhìn ra bên ngoài:

Nhà hát Lớn Hà Nội nằm ở vị trí từ xưa tới nay vẫn là khu vực sầm uất bậc nhất của thành phố. Dài 87m, ngang khoảng 30m, đỉnh mái cao nhất là 34m so với nền đường, DT xây dựng khoảng 2.600 m2. Bên phải nhà hát, khách sạn Hilton Opera cong cong cũng là một công trình do kiến trúc sư người Pháp thiết kế để phù hợp với NHL.

Năm 1808, một cơ sở đúc tiền (coin making factory) được thành lập tại khu vực này, Bắc: Tràng Tiền, Nam: Phạm Sư Mạnh, Đông: PCTrinh và Tây: Ngô Quyền.

Ngay từ khi mới tới Hà Nội vào năm 1883, người Pháp đã sớm có ý định xây dựng một địa điểm dành cho trình diễn nghệ thuật.

Vào năm 1899, Hội đồng thành phố dưới sự chủ tọa của Công sứ Hà Nội Richard đã đề nghị lên Toàn quyền Đông Dương, xin xây dựng một nhà hát cho thành phố. Đồ án thiết kế được duyệt là của 2 KTS người Pháp: Broyer và Harley, phỏng theo nhà hát Opéra Garnier nổi tiếng ở Paris (hay còn gọi là Paris Opera House) nhưng nhỏ hơn và sử dụng các vật liệu phù hợp với điều kiện khí hậu địa phương.. Với kinh phí lên đến 2 triệu Franc, dự án Nhà hát thành phố ở Hà Nội đã gây xôn xao trrên một số báo chí tại Pháp thời đó.

Vì xây dựng trên một vũng lầy nên việc san lấp mặt bằng gặp khá nhiều khó khăn. 35.000 cây cọc tre được đóng xuống, sau đó đổ lớp bê tông dày 0,9 m làm nền tòa nhà. Phần móng được xây bằng đá tảng; khu vực sân khấu sử dụng gạch chịu lửa để đề phòng hỏa hoạn, phần mái nhà lợp bằng đá trang trí mạ vàng, đường vòng quanh mái trang trí gạch tráng men (chỉ tay vào các chi tiết). Công trình sử dụng tới 12.000m³ vật liệu, gần 600 tấn gang thép, với khoảng 300 công nhân thi công mỗi ngày.

Sau khi hoàn thành sân khấu NHL phải dùng màn kéo và backdrop bằng vải thô và tới hơn 20 năm sau, năm 1932, nhà hát mới trang bị màn nhung theo kiểu sân khấu của Ý.
Tối ngày 9/12/1911, lễ khai trương nhà hát bắt đầu với vở hài kịch tên là “Chuyến đi của ông Perrichon”. Số tiền thu được từ buổi biểu diễn nhằm ủng hộ cho những trẻ em lai sống lang thang trên phố.

Mặc dù ra đời muộn hơn NHL đầu tiên ở TP.HCM, nhưng Nhà hát Lớn Hà Nội đc xây dựng lâu nhất, 10 năm, có kiến trúc hoàn chỉnh nhất và trở thành một hình ảnh quen thuộc, đặc trưng của thành phố Hà Nội. NHL TP HCM được xây dựng sớm nhất (ra đời tháng 1/1900 chỉ sau 2 năm XD), cuối cùng là NHL HP (1904-1912, 8 năm). Một số KTS nước ngoài nói rằng do được xây dựng gần 30 năm sau Paris Opera House, nên NHL Hà Nội tránh được các chi tiết thừa, làm cho nó tuyệt vời hơn và hấp dẫn.

Ngay từ khi hoàn thành, Nhà hát Lớn là một trong những trung tâm văn hóa quan trọng của thủ đô, nơi diễn ra thường xuyên các hoạt động văn hóa, biểu diễn nghệ thuật.

NHL HCM mang kiến trúc kiểu Gothic, Beaux Art, Art Décor,
NHL Hải Phòng mang nét kiến trúc Baroque,
NHL Hà Nội có phong cách kiến trúc pha trộn.
NHL HN mang nhiều đường nét kiến trúc của các nhà hát ở miền Nam nước Pháp, đậm dáng vẻ Tân cổ điển Pháp, đặc biệt ở kết cấu kiến trúc, kiểu mái hai mảng lợp ngói đá đen cùng các họa tiết trang trí bên trong.

Khi hoàn thành với 870 chỗ (hơn NHL TPHCM với 559 chỗ), Nhà hát Lớn Hà Nội là một công trình quy mô rất lớn nếu so với dân số Hà Nội khi đó.
- Nhà hát trở thành trung tâm các sự kiện văn hóa, nghệ thuật dành cho người Pháp và một số ít người Việt thượng lưu ở Hà Nội. Đây cũng là địa điểm biểu diễn lý tưởng cho các đoàn kịch, ban nhạc từ Pháp và châu Âu tới lưu diễn.
- Khoảng thời gian về sau, một số buổi trình diễn của các nghệ sĩ người Việt với mục đích từ thiện như quyên góp cứu nạn các vùng lụt lội, xây dựng nhà tế bần... cũng bắt đầu được trình diễn ở đây. Từ năm 1940, nhiều đoàn kịch nói Việt Nam đã có thể thuê lại nhà hát để biểu diễn. Từ đó Nhà hát Lớn Hà Nội không còn là địa điểm chỉ dành cho người Pháp. Sự hình thành tầng lớp thị dân cùng trí thức mới đã biến nơi đây thành cái nôi cho nhiều sinh hoạt nghệ thuật của người Việt.
- Không chỉ là một địa điểm văn hóa, Nhà hát Lớn Hà Nội cùng quảng trường Nhà hát còn là nơi diễn ra nhiều sự kiện lịch sử quan trọng của đất nước và dân tộc VN:

17/8/1945: trên quảng trường phía trước mặt Mít tinh ra mắt Mặt trận Việt Minh (Việt Nam Độc Lập Đồng Minh Hội – League for Independent Vietnam).
28/8/1945: duyệt binh lần đầu tiên của lực lượng QDND Việt Nam.
ð Đó là lý do vì sao Quảng Trg trc mặt NHL đc gọi là QTCMT8

16/9/1945: CT. Hồ Chí Minh đã phát động Tuần lễ vàng quyên góp tiền và vàng ủng hộ Chính phủ tại Nhà hát Lớn.
2/3/1946: Quốc hội của nước Việt Nam độc lập đầu tiên họp tại ở NHL và thông qua Hiến pháp năm 1946, bản Hiến pháp đầu tiên của Việt Nam. NHL được sử dụng như Nhà QHoi cho đến năm 1963 khi Nhà QHoi mới ra đời.

Đi vào phía trong:

Mặt bằng Nhà hát Lớn Hà Nội được chia thành 3 phần tương đối rõ rệt:

- Không gian đầu tiên ngay lối vào là chính sảnh với một cầu thang hình chữ T bằng đá dẫn lên tầng hai. Gạch lát nền sử dụng loại đá vân kết hợp với những họa tiết trang trí phong cách cổ điển, sang trọng.
Hệ thống đèn chùm nhỏ treo trên tường được mạ đồng theo lối cổ, còn đèn chùm phía trên cao được mạ một lớp vàng bằng công nghệ hiện đại.
Ở tầng 2, phòng gương trước kia là nơi diễn ra các nghi lễ quan trọng, ký kết các văn kiện của Chính phủ hay đón tiếp các nhân vật cao cấp. Căn phòng này còn dành cho các chương trình nghệ thuật thính phòng, các cuộc họp báo hay những hội nghị mang tính chất nhỏ. Sàn phòng gương được phục chế theo kỹ thuật Mozaic với đá mang đến từ Ý. Các đèn treo, đèn chùm pha lê cùng bàn ghế mang phong cách cổ điển Pháp.

- Không gian tiếp theo của nhà hát là phòng khán giả kích thước 24 x 24 mét với sân khấu lớn, ba tầng ghế, tổng cộng 598 chỗ ngồi (hơn NHL TP HCM bây giờ là 550 chỗ). Căn phòng được trang trí cầu kỳ với những hàng cột thức Corinth đỡ một vòm trần như bầu trời (họa sĩ ng Ý vễ lại vào năm 1997), xen kẽ những hình đắp nổi cùng một đèn chùm pha lê lớn dát vàng. Sàn phòng lát gạch và trải thảm, các ghế ngồi thiết kế theo phong cách cổ điển Pháp thế kỷ 19. Phòng được lắp đặt hệ thống thông gió, điều hòa và hệ thống âm thanh, ánh sáng mới cùng hệ thống nâng hạ sân khấu đã bị hỏng.

- Cuối cùng, phía sau sân khấu là 18 phòng trang điểm dành cho diễn viên, 2 phòng tập, cùng các phòng làm việc, thư viện, phòng họp...


Cuối thế kỷ 20, Nhà hát Lớn Hà Nội rơi vào tình trạng xuống cấp trầm trọng, nhiều chỗ hỏng hóc, vỡ, mái ngói bị thay thế bằng mái tôn, các trang thiết bị quan trọng đều quá cũ kỹ, lạc hậu và phía trước - xung quanh quảng trường xuất hiện nhiều các công trình không phù hợp, phá vỡ không gian kiến trúc của nhà hát.

Để chuẩn bị cho Hội nghị thượng đỉnh Cộng đồng Pháp ngữ lần thứ 7 diễn ra tại Hà Nội vào tháng 11/1997, Chính phủ Việt Nam đã quyết định trùng tu Nhà hát Lớn với kinh phí khoảng 14 triệu đô la. Dự án được bắt đầu năm 1995 và hoàn thành năm 1997 với sự tham gia của 100 nhân công và dưới sự giám sát của kiến trúc sư người Pháp gốc Việt Hồ Thiệu Trị, các trang thiết bị của NHL được sửa chữa, thay mớ

Kết quả (Việt) 1:

Nhà hát lớn Hà Nội Dưới hè phía trước NHL: Bên cạnh các di tích của Hà Nội như: Hoàng thành Thăng Long, Hồ Hoàn Kiếm, Khu phố cổ Hà Nội, Văn Miếu - Quốc nên phẫn, Bảo tàng lịch sử Việt Nam, làng cổ Đường Lâm, thành Cổ Loa, Phủ hào tịch, Cột cờ Hà Nội, Nhà hát Lớn là 1 di tích có giá trị lịch sử, kiến trúc đặc biệt với người dân HN đảm riêng và của Việt Nam đảm chung. Trong thời kỳ Pháp thuộc, có 3 TP được chọn XD NHL: TP Hồ Chí Minh, Hà Nội và HP. Các nhà hát này đều là những di tích kiến trúc văn hóa tiêu biểu, với những phong cách kiến trúc đẹp mắt, hoa văn độc đáo với cách cục hài hoà, có giá trị mĩ thuật cao. Bề ngoài của công trình nhiều phong cách kiến trúc ông nội: -Mặt chính nhà hát nổi bật nhờ hàng cột kiến trúc La Mã ion cột, phía trên nhấn bởi các mái chóp cong lợp ngói đá. Có Bulgaria thấy những nguyên tắc kiến trúc tên Hưng được nhấn mạnh phía mặt ngoài này. -Tuy vậy, những đường cong của ban công và chuyển ngữ cuốn vòm phía trên lối vào lại làm nổi bật những yếu tố Baroque. Ở các mặt bên lẫn mặt chính giữa, các trang trí cầu kỳ, uốn lượn, các cửa sổ chuyển chữ nhật hay cuốn vòm, đều giàu tính điêu khắc và mang nét kiến trúc Baroque nổi trội. - Riêng phần mái đón lối vào cho người đi xe hơi ở hai mặt bên lại theo phong cách Art Nouveau. Ở phía trên nhà hát, hệ mái lợp ngói đá đen được tổ chức rất kỳ công với sự kết hợp của nhiều hình thức, đem lại cảm giác về tinh thần Tân cổ điển Pháp. Tất cả những hòa trộn này đưa đến ấn tượng về một công trình kiến trúc Tân cổ điển với những giá trị không chỉ về mặt kiến trúc mà còn về nghệ thuật trang trí. Vào sảnh cửa chính, nhìn ra bên ngoài: Trước khi đi vào tìm hiểu bên trong Nhà hát, xin nói qua về vị trí và lịch sử ra đời của NHL HN Vị trí của Nhà hát Lớn Hà Nội hiện nay xa xưa là một vùng đầm lầy (swap), sau này là đất của hai làng Thạch Tần và Tây Luông, huyện Thọ Xương, là Cổng Tây của Thành Hà Nội. Nhìn ra bên ngoài: Nhà hát Lớn Hà Nội nằm ở vị trí từ xưa tới nay vẫn là khu vực sầm uất bậc nhất của thành phố. Dài 87m, ngang khoảng 30m, đỉnh mái cao nhất là 34m so với nền đường, DT xây dựng khoảng 2.600 m2. Bên phải nhà hát, khách sạn Hilton Opera cong cong cũng là một công trình do kiến trúc sư người Pháp thiết kế để phù hợp với NHL. Năm 1808, một cơ sở đúc tiền (coin making factory) được thành lập tại khu vực này, Bắc: Tràng Tiền, Nam: Phạm Sư Mạnh, Đông: PCTrinh và Tây: Ngô Quyền. Ngay từ khi mới tới Hà Nội vào năm 1883, người Pháp đã sớm có ý định xây dựng một địa điểm dành cho trình diễn nghệ thuật. Vào năm 1899, Hội đồng thành phố dưới sự chủ tọa của Công sứ Hà Nội Richard đã đề nghị lên Toàn quyền Đông Dương, xin xây dựng một nhà hát cho thành phố. Đồ án thiết kế được duyệt là của 2 KTS người Pháp: Broyer và Harley, phỏng theo nhà hát Opéra Garnier nổi tiếng ở Paris (hay còn gọi là Paris Opera House) nhưng nhỏ hơn và sử dụng các vật liệu phù hợp với điều kiện khí hậu địa phương.. Với kinh phí lên đến 2 triệu Franc, dự án Nhà hát thành phố ở Hà Nội đã gây xôn xao trrên một số báo chí tại Pháp thời đó. Vì xây dựng trên một vũng lầy nên việc san lấp mặt bằng gặp khá nhiều khó khăn. 35.000 cây cọc tre được đóng xuống, sau đó đổ lớp bê tông dày 0,9 m làm nền tòa nhà. Phần móng được xây bằng đá tảng; khu vực sân khấu sử dụng gạch chịu lửa để đề phòng hỏa hoạn, phần mái nhà lợp bằng đá trang trí mạ vàng, đường vòng quanh mái trang trí gạch tráng men (chỉ tay vào các chi tiết). Công trình sử dụng tới 12.000m³ vật liệu, gần 600 tấn gang thép, với khoảng 300 công nhân thi công mỗi ngày.
Sau khi hoàn thành sân khấu NHL phải dùng màn kéo và backdrop bằng vải thô và tới hơn 20 năm sau, năm 1932, nhà hát mới trang bị màn nhung theo kiểu sân khấu của Ý.
Tối ngày 9/12/1911, lễ khai trương nhà hát bắt đầu với vở hài kịch tên là “Chuyến đi của ông Perrichon”. Số tiền thu được từ buổi biểu diễn nhằm ủng hộ cho những trẻ em lai sống lang thang trên phố.

Mặc dù ra đời muộn hơn NHL đầu tiên ở TP.HCM, nhưng Nhà hát Lớn Hà Nội đc xây dựng lâu nhất, 10 năm, có kiến trúc hoàn chỉnh nhất và trở thành một hình ảnh quen thuộc, đặc trưng của thành phố Hà Nội. NHL TP HCM được xây dựng sớm nhất (ra đời tháng 1/1900 chỉ sau 2 năm XD), cuối cùng là NHL HP (1904-1912, 8 năm). Một số KTS nước ngoài nói rằng do được xây dựng gần 30 năm sau Paris Opera House, nên NHL Hà Nội tránh được các chi tiết thừa, làm cho nó tuyệt vời hơn và hấp dẫn.

Ngay từ khi hoàn thành, Nhà hát Lớn là một trong những trung tâm văn hóa quan trọng của thủ đô, nơi diễn ra thường xuyên các hoạt động văn hóa, biểu diễn nghệ thuật.

NHL HCM mang kiến trúc kiểu Gothic, Beaux Art, Art Décor,
NHL Hải Phòng mang nét kiến trúc Baroque,
NHL Hà Nội có phong cách kiến trúc pha trộn.
NHL HN mang nhiều đường nét kiến trúc của các nhà hát ở miền Nam nước Pháp, đậm dáng vẻ Tân cổ điển Pháp, đặc biệt ở kết cấu kiến trúc, kiểu mái hai mảng lợp ngói đá đen cùng các họa tiết trang trí bên trong.

Khi hoàn thành với 870 chỗ (hơn NHL TPHCM với 559 chỗ), Nhà hát Lớn Hà Nội là một công trình quy mô rất lớn nếu so với dân số Hà Nội khi đó.
- Nhà hát trở thành trung tâm các sự kiện văn hóa, nghệ thuật dành cho người Pháp và một số ít người Việt thượng lưu ở Hà Nội. Đây cũng là địa điểm biểu diễn lý tưởng cho các đoàn kịch, ban nhạc từ Pháp và châu Âu tới lưu diễn.
- Khoảng thời gian về sau, một số buổi trình diễn của các nghệ sĩ người Việt với mục đích từ thiện như quyên góp cứu nạn các vùng lụt lội, xây dựng nhà tế bần... cũng bắt đầu được trình diễn ở đây. Từ năm 1940, nhiều đoàn kịch nói Việt Nam đã có thể thuê lại nhà hát để biểu diễn. Từ đó Nhà hát Lớn Hà Nội không còn là địa điểm chỉ dành cho người Pháp. Sự hình thành tầng lớp thị dân cùng trí thức mới đã biến nơi đây thành cái nôi cho nhiều sinh hoạt nghệ thuật của người Việt.
- Không chỉ là một địa điểm văn hóa, Nhà hát Lớn Hà Nội cùng quảng trường Nhà hát còn là nơi diễn ra nhiều sự kiện lịch sử quan trọng của đất nước và dân tộc VN:

17/8/1945: trên quảng trường phía trước mặt Mít tinh ra mắt Mặt trận Việt Minh (Việt Nam Độc Lập Đồng Minh Hội – League for Independent Vietnam).
28/8/1945: duyệt binh lần đầu tiên của lực lượng QDND Việt Nam.
ð Đó là lý do vì sao Quảng Trg trc mặt NHL đc gọi là QTCMT8

16/9/1945: CT. Hồ Chí Minh đã phát động Tuần lễ vàng quyên góp tiền và vàng ủng hộ Chính phủ tại Nhà hát Lớn.
2/3/1946: Quốc hội của nước Việt Nam độc lập đầu tiên họp tại ở NHL và thông qua Hiến pháp năm 1946, bản Hiến pháp đầu tiên của Việt Nam. NHL được sử dụng như Nhà QHoi cho đến năm 1963 khi Nhà QHoi mới ra đời.

Đi vào phía trong:

Mặt bằng Nhà hát Lớn Hà Nội được chia thành 3 phần tương đối rõ rệt:

- Không gian đầu tiên ngay lối vào là chính sảnh với một cầu thang hình chữ T bằng đá dẫn lên tầng hai. Gạch lát nền sử dụng loại đá vân kết hợp với những họa tiết trang trí phong cách cổ điển, sang trọng.
Hệ thống đèn chùm nhỏ treo trên tường được mạ đồng theo lối cổ, còn đèn chùm phía trên cao được mạ một lớp vàng bằng công nghệ hiện đại.
Ở tầng 2, phòng gương trước kia là nơi diễn ra các nghi lễ quan trọng, ký kết các văn kiện của Chính phủ hay đón tiếp các nhân vật cao cấp. Căn phòng này còn dành cho các chương trình nghệ thuật thính phòng, các cuộc họp báo hay những hội nghị mang tính chất nhỏ. Sàn phòng gương được phục chế theo kỹ thuật Mozaic với đá mang đến từ Ý. Các đèn treo, đèn chùm pha lê cùng bàn ghế mang phong cách cổ điển Pháp.

- Không gian tiếp theo của nhà hát là phòng khán giả kích thước 24 x 24 mét với sân khấu lớn, ba tầng ghế, tổng cộng 598 chỗ ngồi (hơn NHL TP HCM bây giờ là 550 chỗ). Căn phòng được trang trí cầu kỳ với những hàng cột thức Corinth đỡ một vòm trần như bầu trời (họa sĩ ng Ý vễ lại vào năm 1997), xen kẽ những hình đắp nổi cùng một đèn chùm pha lê lớn dát vàng. Sàn phòng lát gạch và trải thảm, các ghế ngồi thiết kế theo phong cách cổ điển Pháp thế kỷ 19. Phòng được lắp đặt hệ thống thông gió, điều hòa và hệ thống âm thanh, ánh sáng mới cùng hệ thống nâng hạ sân khấu đã bị hỏng.

- Cuối cùng, phía sau sân khấu là 18 phòng trang điểm dành cho diễn viên, 2 phòng tập, cùng các phòng làm việc, thư viện, phòng họp...


Cuối thế kỷ 20, Nhà hát Lớn Hà Nội rơi vào tình trạng xuống cấp trầm trọng, nhiều chỗ hỏng hóc, vỡ, mái ngói bị thay thế bằng mái tôn, các trang thiết bị quan trọng đều quá cũ kỹ, lạc hậu và phía trước - xung quanh quảng trường xuất hiện nhiều các công trình không phù hợp, phá vỡ không gian kiến trúc của nhà hát.

Để chuẩn bị cho Hội nghị thượng đỉnh Cộng đồng Pháp ngữ lần thứ 7 diễn ra tại Hà Nội vào tháng 11/1997, Chính phủ Việt Nam đã quyết định trùng tu Nhà hát Lớn với kinh phí khoảng 14 triệu đô la. Dự án được bắt đầu năm 1995 và hoàn thành năm 1997 với sự tham gia của 100 nhân công và dưới sự giám sát của kiến trúc sư người Pháp gốc Việt Hồ Thiệu Trị, các trang thiết bị của NHL được sửa chữa, thay mớ