International Journal of Antimicrob

International Journal of Antimicrobial Agents 24 (2004) 105–110
Review
A view on antimicrobial resistance in developing countries and
responsible risk factors
D.K. Byarugaba∗
Department of Veterinary Microbiology and Parasitology, Faculty of Veterinary Medicine, Makerere University, P.O. Box 7062, Kampala, Uganda
Abstract
Antimicrobial resistance is one of the biggest challenges facing global public health. Although antimicrobial drugs have saved many lives
and eased the suffering of many millions, poverty, ignorance, poor sanitation, hunger and malnutrition, inadequate access to drugs, poor and
inadequate health care systems, civil conflicts and bad governance in developing countries have tremendously limited the benefits of these
drugs in controlling infectious diseases. The development of resistance in the responsible pathogens has worsened the situation often with very
little resource to investigate and provide reliable susceptibility data on which rational treatments can be based as well as means to optimise the
use of antimicrobial agents. The emergence of multi-drug-resistant isolates in tuberculosis, acute respiratory infections and diarrhoea, often
referred to as diseases of poverty, has had its greatest toll in developing countries. The epidemic of HIV/AIDS, with over 30 million cases
in developing countries, has greatly enlarged the population of immunocompromised patients. The disease has left these patients at great
risk of numerous infections and even greater risks of acquiring highly resistant organisms during long periods of hospitalisation. This review
discusses antimicrobial resistance in developing countries and the risk factors responsible.
© 2004 Elsevier B.V. and the International Society of Chemotherapy. All rights reserved.
Keywords: Antimicrobial resistance; Developing countries; Risk factors
1. Introduction
Antimicrobial resistance is a natural consequence of infec-
tious agents’ adaptation to exposure to antimicrobials used
in medicine, food animals, crop production and use of dis-
infectants in farms and households [1–4]. There is a decline
in effectiveness of existing antimicrobial agents and thus in-
fections have become more difficult and expensive to treat
and epidemics become harder to control [5,6]. This has con-
tributed to high morbidity and mortality of previously treat-
able infectious diseases such as tuberculosis, malaria, acute
respiratory diseases and diarrhoea [7–10,11].
Antimicrobials combined with improvements in sanita-
tion, housing and nutrition and the advent of wide-spread
immunisation programmes, have led to a dramatic drop
in deaths from diseases that were previously widespread,
untreatable and frequently fatal. In developing countries,
however, the situation remains worse than that of previous
generations of the industrialised nations [12]. Preventable
infectious diseases are still present, threatening life and
people’s livelihood, causing death and suffering of the
underprivileged population due to poverty, hunger and
inadequate access to health care.
Bacterial infections, which contribute most to human and
animal diseases in developing countries, are also those in
which emerging antimicrobial resistance is most evident
[12,13] (Table 1). The development of resistance to anti-
malarial drugs is also of particular concern [14,15]. While
in developed nations actions are being taken to address these
problems, very little has been accomplished in developing
countries because of the factors relating to poverty and in-
adequate resources [10,13,16].
1.1. Economic implications of antimicrobial resistance
Antimicrobial resistance is an economic as well as a med-
ical problem [17,18]. Resistant organisms cause infections
that are more difficult to treat, requiring drugs that are of-
ten less readily available, more expensive and more toxic
[19]. In some cases, strains of microbes have become re-
sistant to all available antimicrobial agents [20]. There are
biological costs associated with development of antimicro-
bial resistance [21] and the costs to bring a new drug onto
the market are estimated at a minimum of US$ 300 million.
∗
Tel.: [phone]; fax: [phone].
E-mail address: [e-mail] (D.K. Byarugaba).
0924-8579/$ – see front matter © 2004 Elsevier B.V. and the International Society of Chemotherapy. All rights reserved.
doi:10.1016/j.ijantimicag.2004.02.015

106
D.K. Byarugaba / International Journal of Antimicrobial Agents 24 (2004) 105–110
Table 3
Resistance patterns of bacterial isolates in surgical conditions in Uganda
Antibiotic
Penicillin G
Ampicillin
Tetracycline
Co-trimoxazole
Flucloxacillin
Fucidin
Erythromycin
Streptomycin
Chloramphenicol
Co-amoxyclav
Gentamicin
Cefuroxime
Ceftazidime
Ciprofloxacin
Pefloxacin
Source: See [34].
Isolates tested
1231
1033
1164
950
1066
1218
1277
1201
1143
1170
1304
633
604
274
373
Percentage resistant
86.0
75.4
56.4
56.1
55.9
52.5
47.5
35.2
25.8
15.6
14.9
14.4
8.9
0.4
0.0
Table 1
Resistance to important bacterial pathogens
Disease
Pneumonia
Dysentery
Typhoid
Gonorrhoea
Tuberculosis
Nosocomial
Agent
S. pneumoniae
Shigella dysenteriae
Salmonella typhi
Neisseria gonorrhoeae
Mycobacterium
tuberculosis
S. aureus
Enterococcus spp.
Klebsiella,
Pseudomonas
Source: See [10].
Resistance
Penicillin resistant
Multiresistant
Multiresistant
Penicillin and tetracycline
resistant
Rifamp and inah resistance
Methicillin (and vancomycin)
resistant
Vancomycin resistant
Multiresistant
Developing countries have the enormous potential of virgin
tropical forests with plant resources that may provide solu-
tions to many of the current resistance problems, but their
exploitation requires large financial investment [22].
2. Trends and epidemiology of antimicrobial
resistance
Resistance has been observed in most bacteria, viruses and
parasites with increasing trends [14,15,23–30] and the rate
of discovery of new antimicrobial agents has decreased since
the 1970s. Resistance to some agents is increasing at 1%
per year (Table 2). Many isolates are no longer susceptible
to most common antibiotics (Table 3). Resistance genes in
bacteria may be acquired from other species and passed on
during replication [31–33].
In the last several years, the frequency and spectrum of
antimicrobial-resistant infections has increased in both the
hospital and the community. Certain infections that are es-
sentially untreatable have begun to occur as epidemics both
in the developing world and in institutional settings in the
Table 2
Trends of resistance patterns of bacterial isolates from bovine mastitis in
Uganda over a 10-year period
Antimicrobial
drug
1991–1995
Number of
isolates
tested
32
160
135
114
129
93
125
162
163
Percentage
resistance
93.7
78.8
76.3
73.7
69.7
61.0
29.6
14.2
7.4
1996–2000
Number of
isolates
tested
43
137
140
121
82
27
139
152
142
Percentage
resistance
83.5
85.2
76.8
76.5
76.8
87.6
38.1
13.2
3.4
developed nations [8,35–37]. The increasing frequency of
drug resistance has been attributed to combinations of mi-
crobial characteristics, selective pressures of antimicrobial
use and changes in society and technology that enhance the
transmission of drug-resistant organisms.
3. Risk factors responsible for resistance
The emergence of antimicrobial resistance is a complex
problem driven by numerous interconnected factors, many
of which are linked to the use of antimicrobials both in
animals, plants and man [3,38–40]. It is now accepted that
antimicrobial use is the single most important factor respon-
sible for increased antimicrobial resistance [41–43]. An-
timicrobial use is influenced by interplay of the knowledge,
expectations, and interactions of prescribers and patients,
economic incentives, characteristics of the health systems,
the regulatory environment and availability of resources.
There are risks that are inherent within the organisms them-
selves and are enhanced by other environmental factors
[44–47]. Thus extreme poverty in most developing countries
leads to poor sanitation, hunger, starvation and malnutri-
tion, poor access to drugs and poor health care delivery, all
of which may precipitate antimicrobial resistance.
3.1. Poverty and inadequate resources
Most developing countries have inadequate health care
systems due to limited resources. A health sector situational
analysis in Uganda, one of the poorest countries, indicated
that with a population of 26 million and a growth rate of
2.5% and fertility rate of 6.9, 49% of this population live
below the poverty line, surviving on less than $1 per day.
According to disease burden studies, 75% of the life years
of Ugandans are lost to premature death due to preventable
diseases. Malaria is responsible for 15.4%, acute respiratory
tract infections 10.5% and diarrhoea 8.4% of this loss. The
Penicillin
Ampicillin
Erythromycin
Tetracycline
Streptomycin
Cloxacillin
Chloramphenicol
Kanamycin
Gentamicin
Source: Veterinary Microbiology Laboratory, Makerere University,
Kampala.

D.K. Byarugaba / International Journal of Antimicrobial Agents 24 (2004) 105–110
107
geographical access to health care is limited to about 49% of
the population, i.e. population living within 5 km of a health
unit (Health Facilities Inventory, 1992). Rural communities
are particularly affected because health facilities are mostly
located in towns and along main roads but many of these
facilities do not provide the full range of essential primary
health care services. This poor health-status prevails in most
developing countries and antimicrobial resistance is seen as
a secondary problem.
3.2. Natural calamities
The AIDS epidemic has devastated societies and commu-
nities in developing countries in recent times. It has greatly
enlarged the population of immunocompromised patients
and left them completely defenceless and at great risk of
numerous infections. Over 90% of these patients (over 30
million) are to be found i

Kết quả (Việt) 1:

International Journal của kháng sinh đại lý 24 (2004) 105-110
Review
một cái nhìn về kháng kháng sinh trong nước đang phát triển và
chịu trách nhiệm nguy cơ factors
D.K. Byarugaba∗
vùng vi sinh thú y và Parasitology, khoa học thú y, đại học Makerere, P.O. Box 7062 người, Kampala, Uganda
trừu tượng
Kháng kháng sinh là một trong những thách thức lớn nhất phải đối mặt với y tế công cộng toàn cầu. Mặc dù thuốc kháng khuẩn đã lưu cuộc sống của nhiều
và nới lỏng đau khổ của nhiều hàng triệu, nghèo đói, vô minh, kém vệ sinh môi trường, đói và suy dinh dưỡng, không đầy đủ quyền truy cập vào ma túy, người nghèo và
không đầy đủ hệ thống chăm sóc sức khỏe, conflicts dân sự và các quản trị xấu trong nước đang phát triển rất nhiều có giới hạn lợi này
thuốc trong việc kiểm soát bệnh truyền nhiễm. Sự phát triển của kháng trong trách nhiệm mầm bệnh đã trở nên tồi tệ tình hình thường với rất
ít tài nguyên để điều tra và cung cấp dữ liệu đáng tin cậy tính nhạy cảm về những phương pháp điều trị hợp lý có thể được dựa trên cũng như các phương tiện để tối ưu hoá các
sử dụng kháng sinh đại lý. Sự xuất hiện của đa-drug chống chủng trong bệnh lao, bệnh nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính và tiêu chảy, thường
được gọi là các bệnh dịch do nghèo đói, đã có số điện thoại lớn nhất trong nước đang phát triển. Dịch HIV/AIDS, với hơn 30 triệu trường hợp
trong nước đang phát triển, có rất nhiều mở rộng dân số bệnh nhân immunocompromised. Bệnh đã để lại những bệnh nhân tại great
nguy cơ nhiều bệnh nhiễm trùng và các rủi ro lớn hơn thậm chí có được độ bền cao sinh vật trong thời gian dài của viện. Nhận xét này
thảo luận về kháng kháng sinh trong nước đang phát triển và các yếu tố nguy cơ chịu trách nhiệm.
© 2004 Elsevier B.V và xã hội hóa trị quốc tế. Tất cả các quyền.
từ khoá: Kháng kháng sinh; Nước đang phát triển; Yếu tố nguy cơ
1. Giới thiệu
kháng kháng sinh là một hệ quả tự nhiên của infec-
đại lý tious thích ứng với tiếp xúc với antimicrobials được sử dụng
trong y học, động vật thức ăn, thu hoạch sản xuất và sử dụng dis-
infectants trong trang trại và các hộ gia đình [1-4]. Đó là một sự suy giảm
trong hiệu quả của hiện tại đại lý kháng khuẩn và do đó trong-
fections đã trở thành nhiều hơn difficult và tốn kém để điều trị
và dịch bệnh trở nên khó khăn hơn để kiểm soát [5,6]. Điều này có con-
tributed cao tỷ lệ mắc và tử vong của trước đây điều trị-
thể bệnh truyền nhiễm như bệnh lao, bệnh sốt rét, cấp tính
bệnh đường hô hấp và tiêu chảy [7-10,11].
Antimicrobials kết hợp với những cải tiến trong sanita-
tion, nhà ở và dinh dưỡng và sự ra đời của lây lan rộng
chương trình tiêm chủng, đã dẫn đến giảm đáng kể
trong người chết vì bệnh mà trước đó phổ biến rộng rãi,
untreatable và thường gây tử vong. Ở các nước đang phát triển,
Tuy nhiên, tình hình vẫn còn tồi tệ hơn so với trước
thế hệ của các quốc gia công nghiệp hóa [12]. Ngăn ngừa
bệnh truyền nhiễm là vẫn còn hiện diện, đe dọa cuộc sống và
sinh kế của người dân, gây ra cái chết và đau khổ của các
dân nghèo do đói nghèo, đói và
không đầy đủ quyền truy cập vào chăm sóc sức khỏe.
bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn, đóng góp đặt con người và
bệnh động vật trong nước đang phát triển, cũng là những người trong
mà kháng kháng sinh đang nổi lên là rõ ràng nhất
[12,13] (bảng 1). Sự phát triển của kháng chiến để chống-
loại thuốc sốt rét cũng là đặc biệt quan tâm [14,15]. Trong khi
trong nước phát triển hành động đang được thực hiện để giải quyết những
vấn đề, rất ít đã được thực hiện trong việc phát triển
nước bởi vì các yếu tố liên quan đến nghèo đói và trong-
đầy đủ nguồn lực [10,13,16].
1.1. Các tác động kinh tế của kháng kháng sinh
kháng kháng sinh là một kinh tế cũng như một med-
vấn đề iCal [17,18]. Kháng sinh vật gây nhiễm trùng
có thêm difficult để điều trị, đòi hỏi phải có loại thuốc được-
mười ít sẵn, đắt tiền hơn và độc
[19]. Trong một số trường hợp, các chủng vi khuẩn đã trở thành re-
sistant để tất cả đại lý kháng sinh có sẵn [20]. Có
sinh học chi phí liên quan với sự phát triển của antimicro-
bial kháng [21] và các chi phí để mang lại một loại thuốc mới lên
thị trường được ước tính ở mức tối thiểu của US$ 300,000,000.
∗
Tel.: [phone]; Fax: [phone].
e-mail địa chỉ: [e-mail] (D.K. Byarugaba).
0924-8579 người / $ – xem trước vấn đề © 2004 Elsevier B.V và xã hội hóa trị quốc tế. Tất cả quyền reserved.
doi:10.1016/j.ijantimicag.2004.02.015

106
D.K. Byarugaba / International Journal của kháng sinh đại lý 24 (2004) 105-110
bảng 3
kháng mô hình của chủng vi khuẩn trong các điều kiện phẫu thuật tại Uganda
kháng sinh
Penicillin G
Ampicillin
Tetracycline
Co-trimoxazole
Flucloxacillin
Fucidin
Erythromycin
Streptomycin
Chloramphenicol
Co-amoxyclav
Gentamicin
Cefuroxime
Ceftazidime
Ciprofloxacin
Pefloxacin
nguồn: xem [34].
chủng kiểm tra
1231
1033
1164
950
1066
1218
1277
1201
1143
1170
1304
633
604
274
373
tỷ lệ phần trăm chống
86.0
75.4
90.8
90.3
90.0
84.5
76.5
56.7
41.5
25.1
23.9
23.2
8.9
0.4
0.0
bảng 1
sức đề kháng để quan trọng tác nhân gây bệnh do vi khuẩn
bệnh
viêm phổi
kiết lỵ
thương hàn
bệnh
lao
Nhiễn
đại lý
S. pneumoniae
Shigella dysenteriae
Salmonella typhi
Neisseria gonorrhoeae
Mycobacterium
bệnh lao
S. aureus
Enterococcus spp.
Klebsiella,
Pseudomonas
nguồn: xem [10].
kháng
Penicillin kháng
Multiresistant
Multiresistant
Penicillin và tetracycline
kháng
Rifamp và inah kháng
Methicillin (và tiêm)
kháng
tiêm kháng
Multiresistant
nước đang phát triển có tiềm năng to lớn của Đức Trinh nữ
các khu rừng nhiệt đới với nguồn tài nguyên của thực vật có thể cung cấp solu-
tions để nhiều người trong số những vấn đề hiện tại của kháng chiến, nhưng của
khai thác đòi hỏi đầu tư lớn chính [22].
2. Xu hướng và dịch tễ học của kháng khuẩn
kháng
kháng chiến đã được quan sát thấy ở hầu hết vi khuẩn, virus và
ký sinh trùng với ngày càng tăng xu hướng [14,15,23-30] và mức
khám phá mới đại lý kháng sinh đã giảm kể từ
thập niên 1970. Đề kháng với một số đại lý đang gia tăng 1%
mỗi năm (bảng 2). Nhiều chủng là không còn dễ bị
với thuốc kháng sinh phổ biến nhất (bảng 3). Gen kháng trong
vi khuẩn có thể được mua lại từ các loài khác và thông qua
trong nhân rộng [31-33].
trong vài năm qua, tần số và phổ của
nhiễm trùng kháng kháng trùng đã tăng trong cả hai các
bệnh viện và cộng đồng. Một số bệnh nhiễm trùng đang es-
sentially untreatable đã bắt đầu xảy ra như là dịch bệnh cả
trên thế giới đang phát triển và trong các thiết lập tổ chức trong các
bảng 2
xu hướng của mô hình sức đề kháng của vi khuẩn chủng từ bò viêm vú ở
Uganda trong một khoảng thời gian 10 năm
kháng khuẩn
ma túy
1991-1995
số
cô lập
thử nghiệm
32
160
135
114
129
93
125
162
163
tỷ lệ phần trăm
kháng
93,7
78,8
76.3
73.7
70
98.1
47.7
22.9
11.9
1996-2000
số
cô lập
thử nghiệm
43
137
140
121
82
27
139
152
142
tỷ lệ phần trăm
kháng
83.5
85.2
76.8
76,5
76.8
44,7
61.3
21.2
5.5
phát triển quốc gia [8,35-37]. Tần số ngày càng tăng của
kháng thuốc đã được quy cho các kết hợp của mi-
đặc điểm crobial, chọn lọc áp lực của kháng khuẩn
sử dụng và thay đổi xã hội và công nghệ tăng cường các
truyền của sinh vật kháng thuốc.
3. Yếu tố nguy cơ chịu trách nhiệm về sức đề kháng
sự xuất hiện của kháng kháng sinh là một phức hợp
vấn đề lái xe của nhiều yếu tố kết nối, nhiều
của mà được liên kết với việc sử dụng của antimicrobials cả hai trong
động vật, nhà máy và người đàn ông [3,38-40]. Nó bây giờ được chấp nhận mà
kháng sinh sử dụng là các đơn quan trọng nhất yếu tố respon-
Fremont cho tăng sức đề kháng kháng sinh [41-43]. Một-
timicrobial sử dụng là tác bởi hổ tương tác dụng của kiến thức,
mong đợi, và tương tác của prescribers và bệnh nhân,
ưu đãi kinh tế, đặc điểm của hệ thống y tế,
Các quy định môi trường và sẵn có của các nguồn lực.
có những rủi ro được cố hữu trong các sinh vật chúng-
bản thân và được tăng cường bởi các yếu tố môi trường khác
[44-47]. Đói nghèo cùng cực như vậy trong hầu hết các nước đang phát triển
dẫn đến vệ sinh nghèo, đói kém, đói và malnutri-
tion, người nghèo quyền truy cập vào ma túy và cung cấp chăm sóc sức khỏe người nghèo, tất cả
trong đó có thể kết tủa các chế phẩm kháng kháng.
5.0. Đói nghèo và không đủ tài nguyên
hầu hết các nước đang phát triển có không đầy đủ các chăm sóc sức khỏe
hệ thống do nguồn lực hạn chế. Một lĩnh vực y tế tình huống
phân tích tại Uganda, một trong những nước nghèo nhất, chỉ ra
rằng với một dân số 26 triệu và một tỷ lệ of
2.5% và khả năng sinh sản tỷ lệ tăng trưởng 6.9, 49% số người này sống
dưới chuẩn nghèo, còn sống sót trên ít hơn $1 cho một ngày.
theo nghiên cứu gánh nặng bệnh tật, 75% trong năm qua cuộc sống
của Uganda bị mất đến sớm chết do ngăn ngừa
bệnh. Sốt rét là chịu trách nhiệm về 15.4%, viêm đường hô hấp
nhiễm trùng đường 10,5% và tiêu chảy 8,4% của mất mát này. Các
Penicillin
Ampicillin
Erythromycin
Tetracycline
Streptomycin
Cloxacillin
Chloramphenicol
Kanamycin
Gentamicin
nguồn: phòng thí nghiệm thú y vi sinh vật học, đại học Makerere,
Kampala.

D.K. Byarugaba / International Journal của kháng sinh đại lý 24 (2004) 105-110
107
địa lý truy cập vào chăm sóc sức khỏe được giới hạn trong khoảng 49%
dân số, tức là dân sống trong vòng 5 km sức khỏe một
đơn vị (sức khỏe Tiện nghi Inventory, 1992). Cộng đồng nông thôn
đặc biệt là bị ảnh hưởng bởi vì cơ sở y tế là chủ yếu là
tọa lạc tại thị trấn và dọc theo con đường chính, nhưng nhiều người trong số này
tiện nghi không cung cấp đầy đủ các thiết yếu chính
Dịch vụ chăm sóc sức khỏe. Này tình trạng sức khỏe kém chiếm ưu thế trong phần lớn
nước đang phát triển và kháng kháng sinh được coi là
một vấn đề phụ.
5.1. Thảm họa thiên nhiên
Dịch AIDS đã tàn phá xã hội và commu-
nities trong nước đang phát triển trong thời gian gần đây. Đô thị này có rất nhiều
mở rộng dân số bệnh nhân immunocompromised
và để lại cho họ hoàn toàn che và nguy cơ tuyệt vời
nhiều nhiễm trùng. Hơn 90% các bệnh nhân (trên 30
triệu) có thể tìm thấy tôi